Ustawa hazardowa ułatwi fiskusowi kontrolę kont

20 lis 09, 03:00

fot. Stock Photo

Zobacz także

Automaty do oszukiwania fiskusa

Każdy z 400 zajętych przez prokuraturę i CBA automatów do niskich wygranych, należących do każdej z... Zobacz więcej 22 cze 10, 06:03 | PAP (przegląd prasy)

Napiwki mogą być zmorą dla kasyn

Jeśli fiskus nie ustąpi, najwięksi operatorzy kasyn zapłacą po kilkadziesiąt milionów złotych podatków.... Zobacz więcej 2 lut 10, 06:08 | PAP (przegląd prasy)

fiskus (197) więcej hazard (171) więcej

Służba Celna sprawdzi podatników korzystających z hazardu internetowego. Skontrolowane będą konta bankowe, co pozwoli na sprawdzenie nie tylko przelewów z gier. Fiskus otrzyma więc informacje np. o darowiznach, które powinny być opodatkowane.

Już w przyszłym roku osoba, która będzie korzystać z hazardu internetowego, zostanie sprawdzona przez kontrolę celną i skarbową. Głównymi informacjami dla fiskusa o transakcjach podatnika będą jego przelewy bankowe. Takie przepisy zawiera projekt nowej ustawy hazardowej i projekt jej nowelizacji.

– Zamierzamy monitorować przelewy bankowe na konta organizatorów gier w internecie i z tych kont na konta uczestników gier – podkreśla Jacek Kapica, wiceminister finansów odpowiedzialny za nową ustawę hazardową.

Jak zapewnia Ministerstwo Finansów, kontrola w tym zakresie ma być szczegółowa, co ma pozwolić na szybkie wykrywanie nieprawidłowości. Zdaniem ekspertów taka procedura może spowodować, że nie tylko będą wykrywani hazardziści, ale również podatnicy dokonujący innych transakcji, np. darowizn między rodziną (zwolniona jest z podatku najbliższa rodzina, ale trzeba taką darowiznę zgłosić do urzędu skarbowego) czy znajomymi, którzy nie zgłaszają ich do opodatkowania. Fiskus dostanie więc świetne narzędzie do wykrywania różnych działań podatników, które powinny skutkować odprowadzaniem podatków.

Nowe uprawnienia

Rządowy projekt ustawy o grach hazardowych zakłada istotne rozszerzenie uprawnień operacyjnych przysługujących funkcjonariuszom Służby Celnej poprzez nałożenie na głównego inspektora kontroli skarbowej (GIKS) obowiązku współdziałania ze Służbą Celną w zakresie zwalczania przestępstw skarbowych przeciwko przepisom nowej ustawy o grach hazardowych. Jak tłumaczy Szymon Daszuta, doradca podatkowy w kancelarii Salans, projekt ustawy przewiduje też nowelizację ustawy o kontroli skarbowej poprzez rozszerzenie definicji czynności wywiadu skarbowego o działania polegające na uzyskiwaniu, gromadzeniu, przetwarzaniu i wykorzystywaniu informacji o podmiotach, co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego przeciwko przepisom nowej ustawy o grach hazardowych. Wprowadzenie proponowanych zmian pozwoli wywiadowi skarbowemu na podejmowanie czynności operacyjnych wobec podmiotów podejrzewanych o popełnienie przestępstw skarbowych.

– Zgromadzone w omawianym trybie dowody będą mogły być przekazywane funkcjonariuszom Służby Celnej w celu zwalczania przestępstw skarbowych polegających na nielegalnym urządzaniu lub prowadzeniu gier losowych, gier na automacie lub zakładów wzajemnych – stwierdza Szymon Daszuta.

Dodaje też, że niezależnie od tych uprawnień, mocą ustawy o grach hazardowych funkcjonariusze Służby Celnej w toku czynności podejmowanych w celu ustalenia sprawców oraz uzyskania dowodów przestępstw lub przestępstw skarbowych będą mogli obserwować i rejestrować czynności przy użyciu środków technicznych.

Fiskus dostanie narzędzie

Projekt ustawy hazardowej nie przyznaje nowych uprawnień niż te, które znane są już w polskim systemie skarbowym. Tomasz Piekielnik, doradca podatkowy, partner w spółce doradztwa podatkowego Piekielnik i Partnerzy, wskazuje, że już obecnie, zgodnie z ustawą o kontroli skarbowej oraz ustawie o Służbie Celnej, urzędy kontroli skarbowej oraz celne mają np. możliwość wystąpienia do banku z wnioskiem o informacje o rachunku bankowym oraz jego obrotach – jednak co do zasady wyłącznie w związku z wszczętym postępowaniem o przestępstwo i wykroczenia (skarbowe) lub gdy w trakcie postępowania kontrolnego osoba kontrolowana nie udostępni takich danych z własnej woli.

– Z drugiej strony tropienie hazardu internetowego poprzez sprawdzanie przelewów bankowych oznaczać będzie szerszy krąg badanych rachunków bankowych oraz transakcji. Wykrywanie większych przelewów i opodatkowanie ich jako darowizny może rzeczywiście wystąpić jako efekt uboczny lub tzw. efekt skali – więcej kontrolowanych rachunków oznacza większe prawdopodobieństwo wykrycia nieprawidłowości – stwierdza Tomasz Piekielnik.

Z kolei Marek Kolibski, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii KNDP Kolibski Nikończyk Dec & Partnerzy, podkreśla, że w tym roku widać zwiększoną aktywność organów podatkowych w zakresie postępowań z nieujawnionych źródeł. Dla urzędników podstawowe znaczenie ma tu typowanie podatników do kontroli. Takie typowanie najczęściej opiera się na aktach notarialnych przesyłanych przez notariuszy do urzędów skarbowych. Dzięki temu urzędy skarbowe wiedzą, jakie nieruchomości nabywał podatnik. Organy podatkowe nie mają jednak łatwego dostępu do operacji na rachunkach bankowych podatników typowanych do kontroli w zakresie nieujawnionych źródeł.

– Poszerzenie uprawnień fiskusa w zakresie takich danych może, z jednej strony, zapobiec niepotrzebnym postępowaniom, jako że np. organ podatkowy od razu będzie wiedział, że nieruchomość była kupiona na kredyt. W innych przypadkach sytuacja podatników ulegnie pogorszeniu, gdyż fiskus wcześniej będzie mógł uzyskać informację o zakupie przez podatnika udziałów w spółce lub o niezgłoszonej pożyczce czy innych nienazwanych w tytułach przelewów rozliczeniach między podatnikami – wymienia Marek Kolibski.

Trudności w praktyce

Arkadiusz Michaliszyn, partner, doradca podatkowy w CMS Cameron McKenna, uważa, że władze polskie nie mają możliwości kontroli internetowych firm hazardowych z siedzibą w różnych egzotycznych jurysdykcjach, dlatego sankcja karna zostanie nałożona na uczestnika takiej gry. Wyciąg z rachunku bankowego jest jedynym łącznikiem pomiędzy uczestnikiem gry a internetowym bukmacherem oraz jedynym dowodem uczestnictwa w nielegalnym przedsięwzięciu. Czy organom uda się w ten sposób wytropić kilkaset tysięcy Polaków grających przez internet?

– Szczerze w to wątpię. Urząd musiałby: zidentyfikować gracza, zidentyfikować jego rachunek bankowy, wykazać, że dany przelew dokonany jest w związku z nielegalną grą hazardową – podsumowuje Arkadiusz Michaliszyn.


Ewa Matyszewska

Źródło: Gazeta Prawna

"Jest prawna możliwość dot. postawienia zarzutów Rosjanom"

dzisiaj, 07:06Jacek Nizinkiewicz / Onet.pl

Krzysztof Kwiatkowski, fot. Wojciech Surdziel / Agencja Gazeta

- Istnieje prawna możliwość wydania postanowienia o postawieniu zarzutów także Rosjanom. O tym, czy tak się stanie zadecydują prokuratorzy prowadzący to postępowanie. To od ewentualnych zarzutów zależy ewentualny wymiar kary. Na tym etapie postępowania trudno więc wyrażać jednoznaczne sądy - powiedział w pierwszej części rozmowy z Onet.pl Krzysztof Kwiatkowski, minister sprawiedliwości. "Wyobrażam sobie. Zwłaszcza, że jak zapowiedział minister Jerzy Miller, raport jego komisji będzie także mówił o winie leżącej po polskiej stronie", odpowiedział minister sprawiedliwości na pytanie czy wyobraża sobie, że ewentualni winni przyczyn katastrofy smoleńskiej również po stronie polskiej zostaną ukarani.

Z Krzysztofem Kwiatkowskim, ministrem sprawiedliwości, senatorem PO rozmawia Jacek Nizinkiewicz.

Jacek Nizinkiewicz: czy Rosjanie wymierzyli nam drugi policzek ponownie obarczając winą za katastrofę smoleńską stronę polską?

Krzysztof Kwiatkowski: Nie damy się spoliczkować przez nikogo, wyjaśniając przyczyny katastrofy smoleńskiej. Przez nikogo nie damy się także sprowokować, a przede wszystkim przez tych, którzy nie zajmują się wyjaśnianiem tej katastrofy. A to tacy "eksperci", którzy nie wchodzą w skład żadnej z komisji wyjaśniającej przyczyny tej tragedii, zorganizowali w ostatni czwartek konferencję, na której wydawali jednoznaczne i powiedzmy wprost – miejscami bulwersujące - sądy. Polska prokuratura prowadzi niezależne postępowanie w tej sprawie. Kierowana przez Ministra Jerzego Millera komisja prowadzi swoje działania. I to tym instytucjom i poczynionym przez nich ustaleniom należy ufać w szczególności. Rzetelne wyjaśnienie każdej sprawy wymaga czasu i skrupulatności. Podsycanie emocji nie jest pomocne. Bardziej od czwartkowej konferencji zainteresowała mnie inna wiadomość, która także pojawiła się tego dnia – o tym, że polscy prokuratorzy wrócili z Moskwy, gdzie przesłuchali kolejnych świadków.

- Po konferencji MAK i słowach Tatiany Anodiny ponownie usłyszeliśmy mocne słowa pod adresem strony polskiej. Czy na pański stan wiedzy, strona rosyjska rzeczywiście nie może sobie nic zarzucić?

- Każda katastrofa lotnicza jest spowodowana nie jedną, ale wieloma jednocześnie występującymi przyczynami i towarzyszącymi im okolicznościami. Co przyczyniło się do katastrofy smoleńskiej, kto zawinił? – na te pytania odpowie prokuratura. Wiele wniesie raport komisji ministra Millera. Jednak już teraz znamy wiele faktów, które dają nam możliwość wyrobienia sobie wstępnego zdania co do przyczyn i okoliczności tego tragicznego zdarzenia. I chyba nikt nie odważy się stwierdzić, że przyczyny te leżą tylko i wyłącznie po jednej, polskiej stronie. I choćby rosyjscy eksperci organizowali konferencje codziennie, a na każdej z nich pokazywali coraz to bardziej szczegółowe prezentacje, winni nie uciekną od ewentualnej odpowiedzialności. Kto jest winny – o tym zadecyduje – podkreślę jeszcze raz - prokuratura, a później niezawisły sąd. Wyroków nie wydaje się na konferencjach prasowych.

- "Nawet gdyby w wieży kontroli lotów siedział szympans i bełkotem podawał informacje, to nie przyczyniłoby się to do tragedii", a systemy samolotu zostały opracowane tak, by mogli nimi latać "nawet idioci"- m.in. takimi słowami rosyjscy eksperci odsunęli podejrzenia od kontrolerów lotu w całej rozciągłości obwiniając za katastrofę pilotów samolotu rządowego. Przyczynami katastrofy wg ekspertów były: wady w przygotowaniu lotu, formowaniu i treningach załogi, brak treningów na symulatorze, nieznajomość lotniska oraz ogólne nieprzygotowanie polskiego 36. specpułku, a strona polska powinna była zbadać, czy była wywierana presja psychiczna na pilotów, gdyż czynniki psychiczne są często powodem katastrof. W odpowiedzi na konferencję Rosjan przedstawiciele polskiej komisji badającej przyczyny katastrofy stwierdzili, że Rosjanie manipulują opinią publiczną. Rzeczywiście tak jest i którymi informacjami Rosjanie manipulują?

- Abstrahując od terminu, a także od tego, że ta rzekomo ekspercka konferencja odbyła się bez udziału specjalistów zajmujących się wyjaśnianiem katastrofy smoleńskiej, nigdy nie zgodzę się na to, aby ktokolwiek w taki sposób mówił o którymkolwiek z pasażerów prezydenckiego Tupolewa. To bulwersujące słowa. I nie dziwię się nikomu, kto im się sprzeciwia. Konferencja, na którą zaproszenia wysyłane są w nocy, która odbywa się w dniu powrotu polskich prokuratorów z Moskwy i w przeddzień ich konferencji, budzi zasadne podejrzenia o chęć manipulacji opinią publiczną. Od 10 kwietnia niemal każdego dnia wypowiadają się w tej sprawie mniej lub bardziej doświadczeni "eksperci". Dla mnie najważniejsze ustalenia to te, które poczyni prokuratura i komisja ministra Millera. Nie dajmy się zmanipulować, poczekajmy na ustalenia prawdziwych i niezależnych ekspertów, którzy już od prawie roku zajmują się wyjaśnianiem tej tragedii.

"Fragmenty ciał były wszędzie" »

- Mówił pan w RMF FM: "Nie mam żadnych wątpliwości, że kontrolerzy z wieży nawigacyjnej lotniska Siewiernyj nie postępowali w zgodzie z procedurami. I tego nie znaleźliśmy w raporcie MAK-u, dlatego od początku strona polska mówi, że jest niepełny" i dodał Pan że istnieje prawna możliwość postawienia zarzutów rosyjskim kontrolerom. Czy dzisiaj zmienia pan zdanie? To jest jeszcze możliwe?

- Nie zmieniam zdania. Tak jak powiedziałem znamy już część poczynionych ustaleń – to m.in. prezentacja komisji ministra Millera, zaprezentowana w odpowiedzi na raport MAK. Nie trzeba być ekspertem lotnictwa wojskowego, aby mieć wątpliwości co do słuszności postępowania kontrolerów z wieży na lotnisku Smoleńsk - Siewiernyj. To ich zeznania mogą mieć szczególne znaczenie dla prac polskiej prokuratury. Tym bardziej cieszy fakt, że polskim śledczym udało się w ostatnich dniach tych zeznań wysłuchać. To prokuratura zadecyduje komu w tej sprawie postawi zarzuty i czego będą dotyczyły. Polski Kodeks Karny przewiduje możliwość wydania postanowienia o postawieniu zarzutów obywatelom innego kraju. O tym czy tak się stanie zadecyduje prokurator prowadzący to postępowanie.

- O rosyjskich kontrolerach z wieży stwierdził pan, że przy lądowaniu Jaka-40 kontrolerzy też popełnili błędy i dodał pan, że wieża kontroli lotów przy pogodzie, jaka panowała 10 kwietnia w Smoleńsku, powinna była zakazać lądowania. Tymczasem rosyjscy eksperci podczas konferencji zadali kłam pańskim stwierdzeniom mówiąc, że zachowanie kontrolerów było bez zarzutu i nie mogli zamknąć lotniska. Kto nie ma racji: pan, czy rosyjscy eksperci?

- Nie zamierzam wchodzić w polemikę z ekspertami, co do fachowości, których nie tylko ja, ale przede wszystkim doświadczeni znawcy tematyki lotniczej, mają wątpliwości. Warunki pogodowe jakie 10 kwietnia 2010 r. rano panowały nad smoleńskim lotniskiem były bardzo trudne. Na krótko przed katastrofą naszego samolotu, próbował tam wylądować rosyjski Ił. Wtedy nieomal doszło do tragedii. Polskiemu Jak-owi szczęśliwie udało się wylądować, ale nie bez problemów. Mimo to lotnisko nie zostało zamknięte.

- Jak pan ocenia współpracę strony rosyjskiej i polskiej przy wyjaśnianiu przyczyn katastrofy smoleńskiej, bo mówił pan niedawno, że współpraca ze stroną rosyjską jest niewystarczająca?

- Cieszy wypowiedziany w piątek opinia Naczelnego Prokuratora Wojskowego, który stwierdził, że między polską a rosyjską prokuraturą klimat do współpracy został odbudowany. Rzeczywiście, w polsko-rosyjskich kontaktach w związku z wyjaśnianiem tej katastrofy mogliśmy zaobserwować tygodnie naprawdę rzeczowej współpracy, ale i czas w którym relacje z rosyjskimi partnerami określiłbym jako trudne. Efektem tych trudności były np. opóźnienia w przekazywaniu nam pewnych dokumentów związanych z wydarzeniami z 10 kwietnia. Teraz już wiemy, że ponad 30 kolejnych tomów akt trafi do naszych śledczych, że ich wizyta w Moskwie przyniosła pozytywne efekty. Życzę polskim prokuratorom, aby ich stosunki ze śledczymi z Rosji były tak udane jak moje z moim rosyjskim odpowiednikiem – Ministrem Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej. Efektem naszej współpracy są m.in. bardzo już zaawansowane negocjacje na temat dwustronnych umów. Pierwsza z nich – umowa o współpracy w sprawach cywilnych - ułatwi życie przedsiębiorcom. Druga umowa – o współpracy w sprawach karnych – umożliwi powoływanie w przyszłości polsko-rosyjskich zespołów śledczych. Co więcej, po wejściu w życie tej umowy, polscy prokuratorzy nie będą musieli jeździć np. do Moskwy, by przesłuchać rosyjskich świadków. Takie przesłuchania będzie można przeprowadzać za pomocą wideokonferencji. Kolejną turę negocjacji przeprowadzimy już w maju. Wtedy kolejny raz wybieram się do Rosji. W trakcie spotkania z ministrem Aleksandrem Konowałowem na pewno będziemy także rozmawiać o polsko-rosyjskiej współpracy przy wyjaśnianiu katastrofy. Chciałbym jednocześnie zapewnić, że polski rząd podejmuje wszystkie możliwe kroki, w tym dyplomatyczne, aby współpraca z Rosjanami w tym kontekście układała się możliwie najlepiej.

- "Nasz Dziennik" napisał, że "Rada Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO) może zweryfikować Międzypaństwowy Komitet Lotniczy (MAK) pod kątem zamieszczenia na jego stronie internetowej dokumentacji sekcyjnej gen. Andrzeja Błasika. Takiej możliwości nie przewiduje w ogóle załącznik 13 do konwencji chicagowskiej, według którego miało przebiegać badanie przyczyn katastrofy smoleńskiej". Czy to prawda i czy Rosjanie złamali postanowienia aneksu 13 do konwencji chicagowskiej? Czy strona polska zwróci się z takim zapytaniem do Rady ICAO?

- Decyzja o tym, jakie dalsze kroki będziemy jako rząd podejmowali na arenie międzynarodowej w celu wyjaśnienia zdarzeń z 10 kwietnia zapadnie po publikacji raportu komisji ministra Jerzego Millera. A ten zapewne zostanie opublikowany już po pierwszej rocznicy katastrofy. Podejmiemy wszystkie możliwe i przewidziane prawem kroki, które przybliżą nas do prawdy o tym, co przyczyniło się do tego, że 10 kwietnia w Smoleńsku zginęła 96-osobowa delegacja z Polski, z Prezydentem i jego małżonką na czele.

- Kiedy dokładnie wrak Tu-154M przyjedzie do Polski? Czy strona polska będzie się domagała informacji dlaczego doszło do defragmentaryzacji wraku i czy nie była ona niszczeniem dowodu?

- O możliwie jak najszybszym terminie przekazania wraku Tu-154M o numerze bocznym 101 niejednokrotnie rozmawiałem z rosyjskim ministrem sprawiedliwości. Zaznaczam, że minister Konowałow podobnie jak ja, nie jest prokuratorem generalnym w swoim kraju. Mimo to otrzymałem zapewnienie, że strona rosyjska dołoży wszelkich starań, aby wrak polskiego samolotu trafił do nas jak najszybciej. Przypomnę, że zakończenie prac przez Międzypaństwową Komisję Badania Wypadków Lotniczych (MAK), ma na to wpływ zasadniczy. Rosyjscy prokuratorzy mogli już rozpocząć czynności związane z badaniem wraku, ponieważ prace te zakończył MAK. Dlatego liczę, że wrak trafi do Polski w możliwie jak najkrótszym czasie. Jest to dla nas ważne i symboliczne. Co do rozcinania szczątków Tupolewa, to jak wiemy Prokuratura Okręgowa w Warszawie wszczęła już postępowanie w tej sprawie. Poczekajmy na jej ustalenia.

- Czy minister sprawiedliwości doradzał premierowi przyjęcie konwencji chicagowskiej? Opozycja uważa, że przyjęcie konwencji chicagowskiej było błędem, chociażby dlatego, że polski rząd nie będzie mógł stosować zapowiadanych procedur odwoławczych.

- Minister Sprawiedliwości nie odpowiada za prawo lotnicze oraz odnoszące się do niego regulacje międzynarodowe. Przypomnę, że przewodniczący Komisji Badania Wypadków Lotniczych w tej i poprzedniej kadencji Komisji – płk. Edmund Klich – od początku był przekonany, co do celowości wykorzystania w tej sytuacji Załącznika numer 13 do Konwencji Chicagowskiej. Uznając go jako najbardziej właściwy i funkcjonalny do wyjaśnienia katastrofy lotniczej. Wielokrotnie jako ekspert podkreślał, że szczegółowa procedura określona w Załączniku daje narzędzie – polskiemu akredytowanemu przedstawicielowi – do uczestniczenia w badaniu przyczyn katastrofy przez Rosjan. Pan Edmund Klich jako osoba wyjaśniająca wcześniej dużą liczbę katastrof lotniczych, został przez polską stronę wskazany jako nasz akredytowany przedstawiciel przy MAK. On też do tej pory uważa, że to co prawda nie jedyna możliwa do wyboru regulacja, ale zdecydowanie najlepsza i najskuteczniejsza. Jego zdaniem wybór jakiegokolwiek innego aktu nie wpłynąłby zasadniczo na szybsze, czy bardziej dogłębne wyjaśnianie tych zdarzeń.

- Czy jeśli strona polska udowodni winę lub współwinę za katastrofę rosyjskich kontrolerów, to czy w ogóle jakiekolwiek konsekwencje prawne względem nich mogą zostać wyciągnięte, a jeśli tak, to jakie?

- Tak jak wspomniałem istnieje prawna możliwość wydania postanowienia o postawieniu zarzutów także Rosjanom. O tym, czy tak się stanie zadecydują prokuratorzy prowadzący to postępowanie. To od ewentualnych zarzutów zależy ewentualny wymiar kary. Na tym etapie postępowania trudno więc wyrażać jednoznaczne sądy.

- A wyobraża pan sobie, że winni po stronie polskiej również zostaną ukarani?

- Wyobrażam sobie. Zwłaszcza, że jak zapowiedział minister Jerzy Miller, raport jego komisji będzie także mówił o winie leżącej po polskiej stronie.

- Polska powinna zabiegać o międzynarodową pomoc prawną przy wyjaśnieniu katastrofy smoleńskiej, jak chcą posłowie PiS?

- Tak jak już wspominałem, polski rząd podejmuje wszystkie możliwe kroki, w tym dyplomatyczne i te mniej formalne, po to aby międzynarodowa współpraca przy wyjaśnianiu katastrofy smoleńskiej układała się możliwie jak najlepiej. I tak jak wspomniałem po publikacji raportu komisji ministra Millera zapadnie decyzja o ewentualnych kolejnych międzynarodowych krokach, które podejmiemy. Przypomnę, że osobiście występowałem do Prokuratora Generalnego o rozważenie możliwości powołania polsko-rosyjskiego zespołu śledczego w tej sprawie. Jak poinformował mnie Prokurator Generalny uważa, że nie jest to możliwe.

- Zmieńmy temat. Czy po 34 latach od śmierci Stanisława Pyjasa można orzec na podstawie szczątków ciała, że jego śmierć była wypadkiem i nie przyczyniły się do niej osoby trzecie?

- Z tego co wiemy Instytut Pamięci Narodowej dysponuje już opiniami biegłych medyków sądowych, którzy badali szczątki Stanisława Pyjasa, ale ciągle jeszcze nie przedstawiono nam oficjalnych wniosków wypływających z tych opinii. Oczekiwałbym, aby ta sprawa po tylu latach została ostatecznie wyjaśniona.

- Z którego miejsca z Łodzi wystartuje pan w wyborach do Sejmu?

- Istotne jest dla mnie nie miejsce na liście, ale ocena mojej pracy przez wyborców. Przez ostanie prawie trzy lata dzięki zaufaniu jakim mnie obdarzyli, wykonuję obowiązki łódzkiego senatora. W tym czasie, pomimo pracy w rządzie, udało mi się za pomocą oświadczeń senackich, podjąć najwięcej interwencji w sprawach obywateli ze wszystkich senatorów. Wiele spośród tych interwencji było skutecznych. Często udawało mi się rozwiązywać problemy poszczególnych osób, ale i całych grup obywateli. Jesienią będę prosił o ocenę tej pracy przez wszystkich mieszkańców Łodzi, co umożliwia mi start do sejmu.

- A Mirosław Drzewiecki powinien wystartować z listo PO do Sejmu?

- Decyzję w tej sprawie podejmie zarząd regionu wraz z władzami krajowymi. Nie jestem ich członkiem. Nie chcę narzucać swojego stanowiska tym, którzy będą podejmowali tę decyzję. Oczywiście, jeżeli mnie zapytają, przedstawię swoją opinię.

Koniec części pierwszej.

Rozmawiał: Jacek Nizinkiewicz

Jestem germanistką. Za 5 zł sklejam pudełka

wysłuchała Anita Karwowska

2011-02-16, ostatnia aktualizacja 2011-02-16 18:14

W urzędzie pracy byłam na 19 spotkaniach. Dwudziesty raz będę w marcu. Na czarno dorabiam w drukarni. Po ośmiu godzinach układania 20-kilogramowych paczek mam gąbkę zamiast mózgu

Od redakcji: A jeśli to nie jest wina Ewy?

Ewy rozsądny plan na życie: skończyć studia licencjackie, iść do pracy, zarobione pieniądze wydać na magisterium.

Od dwóch i pół roku nie może znaleźć pracy. Pierwsza, ósma, dziewiętnasta rozmowa kwalifikacyjna. I wciąż te same, bezsensowne oferty dla akwizytorów. Na magisterium nie odłoży, jedynie na bilet na wyjazd z kraju.

Jest świadoma swoich wad, ale i mocnych stron (potrafi przekonująco się „sprzedać”).

Jednak od pracodawców i w urzędach pracy słyszy: nie masz pracy? Sama jesteś temu winna.

No bo jakże to, że młoda, inteligentna, wykształcona osoba nie może sobie poradzić w 300-tysięcznym mieście? Przecież Polska do Zielona Wyspa.

A jeśli takich osób jak Ewa jest znacznie więcej? Przecież - wskazują na to statystyki - dla coraz większej liczby absolwentów jest coraz mniej etatów, a pozostają im co najwyżej kiepskie fuchy?

Jak planować swoje życie, nie mogąc myśleć o choćby minimalnej stabilizacji?

Opowieść Ewy

Na pomoc rodziców nie można wciąż liczyć

- Naprawdę chcesz posłuchać historii bezrobotnej licencjatki? Mam 25 lat, mieszkam pod Białymstokiem, w średniozamożnej rodzinie. Mama od ponad 30 lat zajmuje się domem, nie pracuje. Tata, wolny duch, harleyowiec. Robi i naprawia motocykle. Raz pieniądze są, raz nie ma. Starsza siostra ma sklep.

Ja wybierałam się na studia, do Warszawy czy Torunia, ale policzyliśmy i wyszło, że za mieszkanie, przyjazdy i utrzymanie zapłacę więcej niż za prywatną uczelnię w Białymstoku. Zrobiłam więc licencjat z filologii germańskiej w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania. Rok studiów dziennych za 4 tys. zł. Ojciec szarpnął się i sfinansuje studia. Stwierdził: studiuj na serio, na pracę będziesz miała czas.

W tym czasie udzielałam korepetycji z niemieckiego. Zdarzało się, że miesięcznie zarabiałam tysiąc złotych. Ale były miesiące bez pieniędzy. Po licencjacie, w lipcu 2008 r., zdecydowałam, że dopóki nie znajdę pracy, nie ma mowy o dalszych studiach.

Ogłaszałam się w portalach rekrutacyjnych, w prasie, odpowiadałam na każde ogłoszenia. Nie chciałam pracować jako nauczycielka, bo nie mam do tego predyspozycji.

Z bazaru do biura? To niemożliwe

Pracy szukałam w Białymstoku i okolicznych miastach. Byłam na kilkudziesięciu rozmowach kwalifikacyjnych, choć zwykle zainteresowanie pracodawców kończyło się po rozmowie telefonicznej. Wszyscy szukają osób z doświadczeniem. A jakie ja mam doświadczenie? Handel ciuchami na rynku w wakacje? Pracę w galerii handlowej? Kiedyś wpisałam to w CV i oczywiście usłyszałam: z bazaru do biura? A czy to hańba? Przecież na sekretarkę mogliby mnie przyjąć. Znam niemiecki i angielski, Office'a, programy pocztowe, internet, jestem zorganizowana. Ale w Białymstoku to za mało.

A mojej córce się udało

Niedawno byłam na rozmowie o staż w bibliotece uniwersyteckiej. Wysłał mnie urząd pracy. Ustawiłam się w kilkunastoosobowej kolejce, choć wolne było jedno miejsce. Kobietę, która ze mną rozmawiała, dziwiło wszystko.

Po pierwsze: dlaczego urząd pracy mnie do nich przysłał, bo oni chcą nie filologa, tylko bibliotekoznawcę. Po drugie: dlaczego nie mam żadnego doświadczenia i jedynie licencjat.

Nie chciałam jej opowiadać o moich problemach finansowych. Bibliotekarka stwierdziła, że jej córka po anglistyce takich problemów z pracą jak ja nie ma. Znów poczułam się głupio.

Po jelenie to do lasu

W portalach internetowych jest mnóstwo ogłoszeń do pracy biurowej. Ale zwykle okazuje się, że to akwizycja. Kiedyś się na to nabierałam. Na moje ogłoszenie odpowiedział mężczyzna, który oferował pracę w promocji artykułów przemysłowych w markecie w Białymstoku. Zaprosił do biura, wszystko wyglądało jak trzeba. Umówił się ze mną i kilkoma innymi dziewczynami na konkretną datę, obiecywał umowy. Gdy spotkałyśmy się z nim, okazało się, że o żadnym markecie nie ma mowy. Zawiózł nas do Suwałk. Tam okazało się, że mamy na ulicy wciskać ludziom lipne perfumy. Powiedziałam gościowi: - Po jelenie to do lasu. Wsiadałam w PKS i wróciłam do domu. Inne dziewczyny zostały. Ten facet do dziś działa w naszym mieście i poluje na ofiary.

Psujesz mi wizerunek

Próbowałam też w sklepie z ubraniami w galerii handlowej. Właściciel zasugerował mi, że jako komunikatywna i konkretna zostanę kierowniczką. Zaczęłyśmy od sprzątania. Miałyśmy dostać 10 zł za godzinę. Czekałyśmy na umowy dwa tygodnie. A właściciel wciąż zwodził, że najpierw musi przyjrzeć się jak pracujemy. W tym czasie robiłam wszystko: obsługa klienta, układanie ubrań, obsługa kasy, rozpakowywanie towaru. Podpadłam dwukrotnie. Pierwszy raz, gdy ciągnęłam po podłodze 60-kilogramowy karton z towarem z windy. Sama ważę 45 kg, nie mogłam go podnieść. Szef burknął:, że psuję wizerunek sklepu, bo wygląda na to, że jestem wykorzystywana. Drugi raz podpadłam, gdy nie chciałam wejść na zepsutą drabinę. Bez ubezpieczenia i umowy nie chciałam ryzykować. Następnego dnia dostałam 600 zł za trzy tygodnie pracy. Oczywiście pod stołem.

Urzędnik wysłucha i doda otuchy

Zarejestrowałam się w pośredniaku w październiku 2008 r. Byłam na 19 spotkaniach. Dwudziesty raz będę w marcu. Dziś już nic mnie tam nie dziwi, ale na początku miałam poczucie absurdu. Białostocki urząd pracy funkcjonuje w ten sposób, że gdy nie ma propozycji pracy, to wpisuje w papiery formułkę: "Sklep: Oferta". Oznacza to, że bezrobotny ma zgłosić się do filii urzędu pracy. Poszłam tam raz. Urzędniczka przy biurku gapiła się na tablice, na których wisiały oferty wycięte z gazet.

Teraz więc chodzę do urzędu tylko po to, żeby mieć pieczątkę w książeczce ubezpieczeniowej. Do kolejek już się przyzwyczaiłam, znam twarze urzędniczek. Te młodsze są przychylniejsze, starsze mną gardzą. Ostatnio urzędniczka obsługując mnie jednocześnie rozmawiała przez telefon ze swoim dzieckiem. Nie poświęciła mi jednej chwili.

Po co nam pani?

Kiedyś urząd wysłał mnie na staż do Ochotniczych Hufców Pracy. Na dzień dobry pytanie, czy jestem zainteresowana, czy tylko po pieczątkę. Chciałam staż. - A co pani wie o OHP? - spytali mnie. - Nic, ale przyszłam się dowiedzieć. No i dowiedziałam się: - Pomagamy młodym ludziom w trudnej sytuacji i nie potrzebujemy dodatkowego balastu. Znów poczułam się jak idiotka.

W urzędzie wysyłają też na szkolenia. Mi proponowali dwutygodniowy kurs obsługi kasy fiskalnej, choć już to umiem czy podstawy obsługi komputera - choć całe życie pracuję z komputerem, o czym powiedziałam urzędniczce. Usłyszałam: - To żadne wytłumaczenie.

Dostępny był jeszcze kurs ze stylizacji paznokci. Następnym razem się zapiszę.

Teraz dorabiam w drukarni obok domu. Praca na czarno. Zaczynam o siódmej rano. Po pracy mam gąbkę zamiast mózgu. Układam 20-kilogramowe paczki i sklejam opakowania. Mam pistolecik na klej albo pędzelek i jadę tak przez osiem godzin dziennie. Rzadko gadam z ludźmi. Mało z kim mam wspólne tematy. Zarabiam 5 zł za godzinę, ale nie narzekam, bo 40 zł dniówki to już coś. Taki już nasz polski kapitalizm. Po południu siadam do korepetycji. Miesięcznie wyciągam połowę tego, co w drukarni.

Chcę iść na swoje

Chciałabym zarabiać 2 tys. zł, aby nie jeść tylko chleba z masłem i kilka lat chodzić w jednej kurtce. Czuję się dorosła, mogłabym mieszkać sama. Rodzice też by chcieli. Odkąd skończyłam studia, przyjęli strategię: dostaniesz jeść i dach nad głową, ale musisz radzić sobie sama. Wszystko, co mam na sobie, kosmetyki i książki kupuję za swoje. Czuję, że zawiodłam rodziców, bo jest im przykro, że się marnuję. Rozumiem ich. Mają swoje lata, chcą odetchnąć, pobyć sami.

Myślę o rodzinie, ale przecież skoro sama nie mogę się utrzymać, to co mówić o dziecku. Koleżankom, które mają dzieci, jest jeszcze trudniej. Mnóstwo pracodawców nie rozumie, że trzeba dziecko odebrać z przedszkola albo posiedzieć z nim, gdy jest chore.

Niech inni też coś mają

Mam też jedno ciche marzenie: założyć prywatne przedszkole. Profesjonalne, z sercem do dzieci. Ale nie mam pieniędzy, aby starać się o dofinansowanie, poza tym trudno ruszyć z biznesem w Białymstoku. Lubię kino i literaturę skandynawską. Uwielbiam czytać. Książki są drogie, ale nie mogę oprzeć się i je kupuję. Jak trochę nazbieram, to niosę je do osiedlowej biblioteki. Niech inni też coś mają.

System kopie w d...

Nie myślę już o umowie o pracę. Chcę się tylko rozwijać. Znam języki, a nigdy nie byłam za granicą. Powoli odkładam na wyjazd do Finlandii. Na jesień. Mam tam znajomych, pomogą.

I wiesz co? Już nie wstydzę się, że jestem bezrobotna. To nie moja wina, tylko chorego systemu, który takich jak ja kopie w d...

Dla młodych Polaków pracy nie ma*

demografia

• 2008: młodych w wieku 20-24 lata: 3,076 mln

• 2009: młodych w wieku 20-24 lata: 2,97 mln

• 2010: młodych w wieku 20-24 lata: 2,9 mln

absolwenci szkół wyższych

• absolwenci szkół wyższych 2007/2008: 420 tys.

• absolwenci szkół wyższych 2008/2009: 440 tys.

nowe miejsca pracy

• styczeń 2007: 237 tys.

• styczeń 2008: 178 tys.

• styczeń 2009: 151 tys.

• styczeń 2010: 182 tys., czerwiec: 132 tys.

młodzi bezrobotni

(czerwiec 2008: bezrobotni do 25 roku życia - 276 tys.;

(czerwiec 2009: bezrobotni do 25 roku życia: 358 tys.

(czerwiec: 2010: bezrobotni do 25 roku życia: 372 tys., grudzień - 428 tys.

*dane GUS