Atak III Rzeszy na Polskę zmienił całkowicie losy świata
Dzięki oporowi polskiej armii w "Dzienniku wojny" zostało zapisanych siedem tragicznych kart. Co takiego wydarzyło się na świecie, gdy Polska walczyła o swe przetrwanie w nierównej walce?
Karta nr 7: Początek końca wojny Japonii z Chinami
 | |
|
W chwili, gdy niemieckie dywizje atakowały Polskę, Chiny i Cesarstwo Japonii toczyły (17 września - 6 października) wyniszczającą walkę o miasto Changsha w południowej części Państwa Środka. Choć Japończycy rzucili do boju 100 tysięcy swych najlepszych żołnierzy i użyli gazu bojowego, to jednak zdołali dotrzeć tylko na przedmieścia "chińskiej fortecy".
Był to "początek końca", ponieważ Chińczycy zdołali całkowicie odciąć Japończyków od linii zaopatrzeniowych, po czym zdziesiątkowali ich oddziały. Zwycięstwo oznaczało koniec marzeń Japonii o podboju Chin. Zmusiło także Tokio do szukania sojuszu z Hitlerem, który został przypieczętowany Paktem Trójstronnym w 1941 r.
Karta nr 6: Zamach na premiera
We wrześniu, po niemieckiej inwazji na Polskę, wzrosło napięcie w Rumunii. Wojna w Polsce zachęciła faszystowską Żelazną Straż do przeprowadzenia zamachu stanu. Rumuńscy faszyści oskarżyli króla Karola II i premiera Armanda Calinescu o chęć wysadzenia w powietrze pól naftowych Prahova, do spółki z agentami brytyjskiego wywiadu.
Realizując plan przejęcia władzy, Żelazna Straż, za zgodą Niemiec, sformowała szwadron śmierci, który 21 września dokonał skutecznego zamachu na premiera w stolicy, Bukareszcie. Po śmierci Calinescu władze Rumunii wydały wprawdzie wojnę Żelaznej Gwardii, lecz nie zmieniło to faktu, iż po śmierci "premiera ze stali" droga do przejęcia władzy przez faszystów stanęła otworem. W 1940 r. zastraszone władze Rumunii zgodziły się do przystąpienia do sojuszu państw Osi.
Karta nr 5: Upadek rządu na końcu świata
W ciągu kilku pierwszych dni po inwazji III Rzeszy na Polskę poszczególne państwa wypowiedziały Niemcom wojnę (m.in. Wlk. Brytania, Francja, Australia, Kanada, Indie) lub ogłosiły neutralność w toczącym się konflikcie (m.in. Włochy, Stany Zjednoczone, Japonia, Litwa, Łotwa i Estonia).
Podejmowanie decyzji w tej sprawie najbardziej dramatyczny przebieg miało w Związku Południowej Afryki (poprzednik RPA), który był w tym czasie brytyjską kolonią. 5 września południowoafrykański premier Barry Hertzog próbował uzyskać poparcie ze strony najważniejszych polityków w swym kraju, by ogłosić deklarację o neutralności. W wyniku swych działań został odsunięty od władzy przez polityków Partii Narodowej, z której sam się wywodził.
Polityczny przewrót zakończył się mianowaniem na stanowisko premiera Jana Smutsa, który następnego dnia wypowiedział wojnę Niemcom. W Londynie ufano Smutsowi tak bardzo, że powstał nawet plan, by w przypadku ewentualnej śmierci Churchilla to właśnie on został jego następcą. Choć do tego nie doszło, to jednak zbrojna pomoc z Południowej Afryki okazała się dla brytyjskiego imperium bardzo cenna w kolejnych latach wojny.
Karta nr 4: Militarna kompromitacja na granicy Niemiec
7 września Francja rozpoczęła ofensywę w Zagłębiu Saary. Francuskie dywizje weszły na 8 km w głąb terytorium Niemiec zajmując 20 wiosek ewakuowanych wcześniej przez niemiecką armię. Ofensywa została jednak wstrzymana po tym, jak doszli do lasu Warndt, który okazał się być wielkim polem minowym.
12 września dowództwo francuskiej armii podjęło decyzję o wstrzymaniu wszelkich działań zbrojnych i wycofaniu się na linię Maginota. O tej decyzji nie zostali poinformowani jednak Polacy, liczący cały czas na to, że alianci przyjdą im z obiecaną pomocą. Decyzja francuskiego sztabu oznaczała początek "dziwnej wojny", która dla Francji zakończyła się w 1940 r. militarną porażką i politycznym upokorzeniem na całe lata.
Karta nr 3: Sąsiedzi Polski w radzieckich kajdanach
17 września Związek Radziecki dokonał inwazji na Polskę, zajmując tereny, które gwarantował mu tajny aneks Paktu Ribbentrop-Mołotow. Wypełniając dalsze postanowienia tego układu ZSRR zaczął wywierać naciski na państwa bałtyckie, które również zostały przypisane w układzie do sowieckiej strefy wpływów.
Pierwszą nadbałtycką ofiarą Stalina stała się Estonia, od której zażądano, by zgodziła się na utworzenie sowieckich baz wojskowych na swym terytorium. Podobne żądania radziecki minister Wiaczesław Mołotow wystosował wobec Litwy i Łotwy. Pod koniec września państwa nadbałtyckie przyjęły ultimatum Moskwy i podpisały 10-letnie układy wzajemnej pomocy wojskowej, przewidujące budowę baz wojskowych dla Armii Czerwonej.
Choć Stalin złożył obietnicę poszanowania niepodległości, Litwa, Łotwa i Estonia zostały 1940 r. przekształcone w sowieckie republiki i włączone w skład ZSRR. 12 listopada 1939 r. Sowieci zaczęli wysuwać roszczenia terytorialne względem Finlandii. Doprowadziło to pod koniec miesiąca do wybuchu tzw. wojny zimowej, która trwała do marca 1940 r.
Karta nr 2: Największa bitwa morska w historii
Po kilku godzinach od wypowiedzenia wojny Niemcom przez Wielką Brytanię rozpoczęła się wojna o Atlantyk. Jej pierwszą ofiarą stał się brytyjski statek pasażerski s.s. "Athenia", który wyruszył w rejs z Glasgow do Kanady. Został on zatopiony przez niemiecką łódź powodowaną U-30 w odległości 250 mil na północny zachód od Irlandii.
Winston Churchill, ówczesny I Lord Admiralicji, nakazał rozpoczęcie polowania na niemieckie U-booty, co naraziło flotę na dalsze straty. 17 września krążownik "HMS Corageous" został zatopiony przez łódź U-29. 30 września u wybrzeży Brazylii niemiecki okręt "Admiral Graf Spee" zatopił brytyjski frachtowiec "Clement". Był to dopiero początek; w ciągu następnych sześciu lat wojny o Atlantyk śmierć poniesie w niej blisko 60 tysięcy osób po stronie aliantów i państw Osi.
Karta nr 1: Zacięta bitwa o niebo
4 września brytyjski RAF dokonał pierwszego nalotu na niemiecką flotę w rejonie Heligolandu. Celem powietrznego rajdu był okręt "Admiral Scheer", zakotwiczony w Wilhelmshaven, w zachodniej części Kanału Kilońskiego. Brytyjczycy stracili wyniku ataku kilka samolotów; zdołali wprawdzie zbombardować statek, jednak zrzucone na niego bomby w ogóle nie eksplodowały.
16 października, sześć dni po zakończeniu działań wojennych w Polsce, Niemcy przeprowadzili pierwszy nalot na Wielką Brytanię; celem rajdu były statki w rejonie Firth of Forth w Szkocji. Brytyjsko-niemiecka wojna na pełną skalę rozpoczęła się jednak dopiero w sierpniu 1940 roku po upadku Francji.
Smutny epilog: Wysoka cena złudzeń
6 października Adolf Hitler, przemawiając w Reichstagu, wyraził nadzieję na zwołanie konferencji z udziałem Francji i Wielkiej Brytanii, dzięki które mógłby zostać przywrócony pokój w Europie. Cztery dni później przywódca III Rzeszy nakazał jednak opracowanie tzw. Planu Żółtego dotyczącego ataku na Belgię, Francję, Luksemburg i Holandię.
Równocześnie władze w Londynie i Paryżu odrzuciły niemiecką propozycję zawarcia pokoju i zaczęły umacnianie granic Francji i Belgii. Pomiędzy obsadzoną przez Francuzów linia Maginota a Kanałem La Manche zostało rozlokowanych 158 tys. brytyjskich żołnierzy. W lipcu siły francuskie i brytyjskie poniosły druzgocącą klęskę. Wielka Brytania, po upadku Francji, wzięła na siebie główny ciężar walk z Niemcami aż do grudnia 1941 r., kiedy to do wojny przeciw państwom osi przystąpiły Stany Zjednoczone. "Wielka wojna" miała się zakończyć jednak dopiero w 1945 r.
- Teraz wiem dlaczego, tu jest tak pięknie - zachwycał się premier Władimir... 
Rosyjska prasa przywiązuje wielką wagę do wizyty Władimira Putina w Polsce.... 
- Napaść Niemiec hitlerowskich i bolszewickiej Rosji na Polskę to pamięć,... 
więcej zdjęć
